Szczegóły

Utworzono: 10 września 2017

Odsłony: 258

PROFILAKTYKA PALENIA TYTONIU I UŻYWANIA INNYCH SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH

     Zapobieganie używaniu substancji psychoaktywnych przez młodzież jest częstym tematem wielu szkolnych programów profilaktyki. Najskuteczniejsze są takie, które kształtują społeczne kompetencje, umiejętności radzenia sobie ze stresem i rozwiązywania problemów, wzmacnianie poczucia własnej wartości oraz stwarzanie alternatyw dla zachowań ryzykownych. Ogromną rolę odgrywają również rodzice, których postępowanie może stanowić czynnik ryzyka sięgania przez nastolatki po substancje psychoaktywne albo działać jako czynnik chroniący przed zachowaniami ryzykownymi dla zdrowia. Dlatego też współpraca szkoły z rodzicami jest niezbędnym elementem skutecznego zapobiegania zachowaniom problemowym wśród dzieci. Z myślą o potrzebie włączenia rodziców do wspólnych działań mających przeciwdziałać sięganiu przez nieletnich po substancje psychoaktywne (w tym paleniu tytoniu) przekazuję informacje mające pomóc  w zakresie tej profilaktyki. Mam nadzieję, że  okażą się one pomocne w zapobieganiu używania przez dzieci substancji szkodliwych dla zdrowia.

PAMIĘTAJ!

Nastolatek chce być partnerem w rozmowie, nie tylko słuchaczem!

• słuchaj uważnie tego, co młody człowiek chce Ci powiedzieć,
• akceptuj uczucia swojego dziecka,
• wyrażaj jasno swoje zdanie, używaj argumentów,
• dbaj o to, by Twój przekaz był spójny (aby ciało mówiło to samo co słowa),
• mów o swoich uczuciach i o tym co widzisz,
• wyrażaj zdecydowany sprzeciw, krytykując negatywne zachowania, a nie dziecko,
• dawaj możliwość wyboru, samodzielnego podejmowania decyzji,
• doceń wysiłek, jaki dziecko wkłada w wykonanie różnych zadań,
• pozwól, aby nastolatek sam znajdował odpowiedzi na różne pytania, ale gdy poprosi Cię o radę – wyraź swoje zdanie,
• nie odbieraj nadziei,
• chwal dziecko, gdy zrobi coś dobrze,
• sam pokazuj zachowania godne naśladowania. Zadbaj o to, by każdego dnia znalazł się czas na rozmowę, np. podczas wspólnych posiłków. Zachęcaj do rozmów, ale nie zmuszaj.  

   Dyskutuj, negocjuj. Bądź otwarty, by nastolatek wiedział, że w razie kłopotów zawsze może na Ciebie liczyć!

PAMIĘTAJ!

Związki z rówieśnikami są dla dorastającej młodzieży bardzo ważne, choć często występuje zjawisko konformizmu wobec grupy rówieśniczej. Polega on na podporządkowywaniu się gotowym wzorom postępowania (np. paleniu tytoniu) i dostosowywaniu się do opinii większości grupy, w celu uzyskania akceptacji i poczucia bezpieczeństwa. Opieranie się presji grupy jest bardzo trudne! Chcąc przeciwdziałać konformizmowi u dziecka:

1. Wzmacniaj jego poczucie własnej wartości przez:

• akceptację,
• szacunek,
• konstruktywną krytykę,
• realne oczekiwania,
• sprawiedliwe ocenianie,
• poszerzanie odpowiedzialności dziecka,
• docenianie jego sukcesów.

2. Kształtuj u niego zachowania asertywne, czyli wyrażanie uczuć, myśli i życzeń oraz dbałość o przestrzeganie należnych nam praw, bez naruszania praw innych osób. Przyznaj mu prawo: ·do bycia sobą,

• wyrażania swoich uczuć, opinii (o ile nie narusza to praw innych osób),
• popełniania błędów, proszenia o pomoc
• odmawiania!

PAMIĘTAJ!

Nastolatek jest w okresie nasilonego stresu i intensywnych zmian hormonalnych, powodujących zwiększone pobudzenie i chwiejność emocjonalną. Dlatego często pojawiają się u niego reakcje emocjonalne bardzo silne, zmienne, niewspółmierne do bodźca, które trudno zrozumieć i rodzicom i jemu samemu. Problemem mogą być zarówno wybuchy gniewu, ukrywanie emocji, jak też radzenie sobie z nimi przez sięganie po substancje psychoaktywne. Dlatego:

• zachęcaj nastolatka do mówienia o swoich przeżyciach emocjonalnych,
• pozwalaj nastolatkowi realizować jego pragnienia, ale przy przestrzeganiu najważniejszych zasad,
• pomagaj mu rozwijać wiedzę, która daje poczucie bezpieczeństwa i zrozumienia otaczającej rzeczywistości,
• ucz pozytywnego myślenia, współżycia w grupie, rozładowywania konfliktów i rozwiązywania problemów,
• pomagaj w kształtowaniu pewności siebie,
• dawaj wsparcie,
• ucz efektywnego relaksowania się - spędzania wolnego czasu w sposób sprawiający przyjemność, zachowania poczucia humoru i stosowania technik relaksacyjnych.  

PAMIĘTAJ!

U nastolatków rozwijają się zainteresowania. Młodzież potrafi wytyczać odległe cele i podejmować planową, samodzielną aktywność (choć w połączeniu z chwiejnością emocjonalną często występuje „słomiany zapał”). Skłonność do ryzyka, romantyzm i intensywność podejmowanych działań może jednak pociągać za sobą niekorzystne skutki zdrowotne (wypadki, urazy, używanie substancji psychoaktywnych). Chcąc zapobiegać używaniu substancji psychoaktywnych:

• zachęcaj dziecko do poszukiwania zainteresowań i podejmowania konstruktywnej działalności,
• umożliwiaj mu realizowanie zainteresowań,
• stwarzaj warunki do podejmowania różnych działalności,
• nie zmuszaj do aktywności wybranych przez Ciebie, lecz pokazuj alternatywy (może dziecko  samo wybierze to, co Twoim zdaniem jest najkorzystniejsze),
• zdobądź zaufanie dziecka,
• pomóż dziecku podejmować racjonalne decyzje (analizować potrzeby, precyzować cele, identyfikować możliwości rozwiązań, oceniać konsekwencje każdej alternatywy, tworzyć plany wprowadzania w życie podjętych decyzji).

Źródło: www.ore.edu.pl